اهمیت و فواید شیر مادر

برای یک نوزاد هیچ غذایی سالم تر از شیر مادر نیست. شیر مادر شامل تمام ترکیبات لازم برای تقویت ایمنی طبیعی و دارای چندین نوع از عوامل محافظت کننده است که شامل آنتی بادی ها و ترکیبی از پروتئین های ضد باکتریایی مانند: لاکتوفرین و لیزوزیم می‌باشد. اهمیت و فواید شیر مادر

در چند ماه اول، سیستم ایمنی بدن نوزاد شما ،کاملاً نابالغ است و نمی‌تواند آنتی بادی های مورد نیاز را تولید کند، نوزاد کاملاً به ایمنی حاصل از شیر مادر ، متکی است تا بتواند در مقابل بیماری ها و عفونت‌ها مقاومت کند.

آغوز

یا شیری که در 2 تا 4 روز اول پس از زایمان از بدن مادر ترشح می شود، به عنوان بهترین منبع تغذیه برای نوزاد شما شناخته شده است. به طور کلی، شیر مادر از ترکیبات ایده آلی شامل: ویتامین ها، پروتئین ها و چربی تشکیل شده که برای تأمین نیازهای غذایی کودک در 6 ماه اول زندگی او لازم می باشد.

این دوران فقط به مراقبت و پرستاری نوزاد محدود نمی شود. شیردهی نیز یکی از وظایف منحصر به فرد مادران است.

وقتی که کودک شروع به مکیدن سینه مادر می کند و یا با دهانش نوک پستان مادر را می گیرد، هورمون های مفید بدن مادر، نیز شروع به آزاد شدن می کنند. این هورمون ها به مادر کمک می کنند تا پس از زایمان سریع تر بهبود یابد.

مادران در زمان پرستاری و مراقبت از نوزاد خود ،احساس نوعی صمیمیت عاطفی و نزدیکی فیزیکی زیادی با نوزادشان را تجربه می‌کنند. در زمان این داد و ستد عاطفی و آرام، زمانی که کودک شروع به اعتماد به مراقبت های مادرش می کند، مادر نیز به تدریج ایما ها و اشاره های نوزاد را یاد می گیرد و می فهمد.

کسی که به تازگی مادر شده، همسو با نوزاد خودش، رشد می کند و می آموزد که چگونه با نقش جدید خود وفق پیدا کند.شما مادران باید در هنگام پرستاری و مراقبت در چنین مواقعی از تجربیات مفید و مورد نیاز خود بهره ببرید؛ نه تنها با عادات کودک آشنا شده، بلکه به درک غرایز خود نیز کمک خواهید کرد. اهمیت و فواید شیر مادر

فواید شیر مادر

اینکه شیر خود یا شیر دیگری را با بطری به کودکتان دهید، یک انتخاب شخصی است. در واقع، این یکی از اولین تصمیمات مهم یک مادر است. با این حال، سازمان بهداشت جهانی، شیر مادر را به عنوان بهترین غذایی که می توانید به فرزند خود بدهید، توصیه می کند.
مراقبت از کودک در شش ماه اول زندگی او ضروری است و فواید گسترده و طولانی مدتی برای سلامتی و رشد کودک شما دارد. شیردهی با شیر مادر، هم برای مادر و هم برای نوزاد سودمند می باشد. برای افزایش میزان مزایای تغذیه با شیر مادر، شیردهی را زود شروع کنید.

بلافاصله پس از تولد، قبل از معرفی سایر غذاها به کودک، منحصرا و به طور منظم در طول شش ماه اول زندگی کودک از شیر خودتان به او دهید.

تعداد دفعات شیردهی به کودک 

به عنوان یک قاعده کلی، به مادران شیرده توصیه می شود: حداقل به مدت یک ماه ،روزانه 8 تا 12 بار به نوزادان خود شیر دهند.

زمانی می توانید بگویید نوزادتان به اندازه کافی شیر خورده است که همراه با تعداد دفعاتی که در طی شب شیر می خورد، هر 24 ساعت، حداقل 8 بار شیر خورده باشد.

به دلیل داشتن ادرار مکرر در نوزاد، نیاز او به شیر خوردن در طول روز چندین بار تغییر می کند. نوزاد شیر خوار حداقل پنج بار در روز، نیاز به تعویض پوشک دارد. اما نوزادانی که پوشک پارچه ای استفاده می‌کنند ،حداقل شش تا هفت بار در روز نیازمند تعویض پوشک هستند.

نوزاد در طی شش هفته اول زندگی، به طور روزانه ،حداقل دو نوع حرکت نرم و یا رونده در روده ها و شکم خودش دارد که بعد ها به تدریج، این حرکات روده ها کاهش می یابند. اهمیت و فواید شیر مادر

زمانی که تمام علائم فیزیکی رشد مانند: افزایش قد و وزن را در او می بینید.
زمانی که در ساعات خواب او، شما احساس کاملا راحت و خوشایندی داشته باشید.

اولین و مهمترین مزیتی که شیر مادر نسبت به سایر غذاهای کودک دارد، این است که به راحتی ، در هر کجا و هر زمان که کودک به آن نیاز داشته باشد، در دسترس است

شیر مادر همیشه دمای مناسبی دارد و تمیز  است.

تغذیه با شیر مادر روشی بدون دردسر برای تغذیه نوزاد است، این کار مانع از نگرانی شما برای استریل کردن و گرم کردن بطری های شیر کودک و یا تهیه ترکیب مناسب شیر می شود و همچنین مجبور نیستید که بعد از شیردهی همه چیز را تمیز کنید.

نیازی به حمل کیفی پر از تجهیزات تغذیه ای برای نوزاد ندارید که هر زمان که به خارج ار خانه می روید، آن را با خود حمل کنید.

تغذیه با شیر مادر از نظر زیستی نیز بسیار مفید است؛ زیرا در طی این فرایند هیچ زباله ای تولید نمی شود و هیچ ظرفی برای شستن یا قوطی های مخصوص شیر ، برای دور ریختن وجود ندارد. اهمیت و فواید شیر مادر

 زنان شیرده روزانه به 400 تا 500 کالری اضافی برای تولید شیر کافی، برای نوزاد خود نیاز دارند، هزینه ای که در مقایسه با هزینه مواد غذایی و شیر آماده در فروشگاه ها بسیار کمتر است.

 

ترکیبات شیر مادر

ترکیب شیر انسان (مادر) نه تنها در طول روز ، بلکه در کل دوره شیردهی ، مرتبا در حال تغییر است. شیر مادر مایعی پویا و دینامیک است که برای رفع نیازهای غذایی کودک ،در سنین مختلف سازگار می‌شود. هر نوزادی به صورت منحصر به فردی رشد می کند و ترکیب شیر مادر، مطابق با آن تکامل می یابد تا بتواند نیازهای مخصوص رشد او را فراهم کند.

با توجه به اینکه از زمان هر شیردهی تا شیردهی بعدی، در طعم شیر مادر تغییراتی جزئی به وجود می آید، کودک شما از ابتدا با طعم های مختلف آشنا می شود. این امر باعث می شود تا بعداً راحت تر بتوانید انواع مختلف غذاهای جامد را با طعم های مختلف در رژیم غذایی کودک خود قرار دهید.

 فواید علمی شیردهی

شیر مادر به عنوان سالم ترین منبع تغذیه برای نوزادان زیر 6 ماه محسوب می شود. نگاهی گذرا به ترکیبات آن می تواند حقیقت این موضوع را آشکار کند:

شیر مادر دارای هر دو نوع چربی اشباع شده و اشباع نشده می‌باشد که توسط دستگاه گوارش نابالغ نوزاد، به راحتی قابل هضم است، شاید حتی راحت تر از غذاهایی که ترکیبات غذایی متوسطی دارند. همچنین حاوی کلسترول سالم است که برای تشکیل بافت مغز و اعصاب نوزاد ضروری است.

شیر مادر یک منبع انرژی مناسب با ترکیبات خوبی را برای نوزاد فراهم می‌کند ؛ چرا که دریافت انرژی توسط نوزاد در ابتدای زندگی، مهم تر از دریافت آن در زمان های بعدی است.
همچنین، شیر مادر حاوی ترکیبی سالم از ویتامین ها و مواد معدنی با نسبت های مناسب است که برای کمک به رشد کودک مهم است.

«ایمنوگلوبین» نوع A ، پروتئین محافظ سیستم ایمنی است که همراه با سایر آنتی بادی های موجود در شیر مادر، به مقدار زیادی وجود دارد. این ایمنوگلوبین یک لایه محافظتی در بینی، گلو و دستگاه گوارش کودک برای جلوگیری از اسهال، آلرژی های غذایی و عفونت ها ایجاد می کند.

یکی دیگر از پروتئین های چند منظوره موجود در شیر مادر، که بخشی مهم و اساسی از سیستم ایمنی ذاتی او است،« لاکتوفرین» نام دارد. این پروتئین به آهن متصل می شود و بدن را از ویروس ها و باکتری ها دور نگه می‌دارد. هم چنین، خواص ضد باکتریایی، ضد ویروسی، ضد حساسیت و ضد انگل دارد.

شیر مادر حاوی« لیزوزیم ها و لکوسیت هایی» است که ویروس ها و باکتری ها را از بین می برد.

شیر مادر همچنین حاوی یک عامل بیفیدوس است، که یک ترکیب کربوهیدراتی است که ضمن جلوگیری از رشد باکتری های بیماری زا، رشد باکتری های مفید را نیز در روده کودک، تحریک می کند. اهمیت و فواید شیر مادر
شیر مادر به عنوان سالم ترین منبع تغذیه برای نوزادان زیر 6 ماه شناخته می شود. نگاهی گذرا به ترکیبات آن می واند حقیقت این موضوع را آشکار کند

  آغوز، اولین شیر

نوزادان تازه متولد شده ،به دلیل سیستم ایمنی تکامل نیافته ای که دارند، خودشان به تنهایی،به سختی می توانند آنتی بادی های مورد نیاز بدن خود را تولید کنند. در طی چند ماه اول زندگی، نوزادان برای داشتن عوامل محافظت کننده در بدن خود، به طور کامل نیازمند شیر مادر هستند.
هنگامی که مادر در معرض ویروس یا باکتری قرار می گیرد، سیستم دفاعی طبیعی بدن او با تولید آنتی بادی مخصوص با عامل بیماری زا، مقابله می کند. سپس شیر مادر به كانالی تبدیل می شود كه این آنتی بادی را از این طریق به نوزاد شیرخوار منتقل می‌کند.

آغوز یا اولین شیر که در دو تا چهار روز اول پس از زایمان، توسط مادر تولید می شود، حاوی بیشترین مقدار آنتی بادی است.
این شیر غلظت بالایی دارد و رنگ آن زرد طلایی است. این ماده به عنوان عالی ترین منبع غذایی برای نوزاد به شمار می‌رود؛ زیرا دارای مقدار زیادی پروتئین ، قند کم و ترکیبات مفید دیگر نیز است.
با توجه به این که ترکیبات غذایی در آغوز غلیظ هستند، به مقدار یک قاشق چایی خوری ، در هر بار شیردهی اولیه، برای رشد کودک شما کافی است.
شایستگی شیر مادر از نظر سلامتی نسبت شیر حیوانات، آن را به گزینه ای مناسب ،به عنوان یک منبع غذایی کامل برای کودک شما تبدیل کرده است.

فواید شیردهی برای مادر و کودک

 – کمک به رشد و پرورش کودک

شیر مادر دارای ترکیب کاملی از پروتئین ها، چربی ها، ویتامین ها و کربوهیدرات ها است که به رشد و نمو صحیح کودک کمک می کند. به علاوه ، لکوسیت ها، آنتی بادی ها، آنزیم ها و هورمون های موجود در شیر مادر، آن را به یک غذای ایده آل برای نوزادان تبدیل می کنند.

پروتئین های موجود در شیر مادر به راحتی هضم می شوند و از بدن کودک در مقابل عفونت محافظت می کنند .

کلسیم و آهن موجود در شیر مادر ، برای رشد و سلامت استخوان لازم هستند و نیز راحت تر جذب می شوند. به علاوه ، شیر مادر حاوی چربی های سالم است که برای رشد مغز، شبکیه و سیستم عصبی کودک لازم است.

«لاکتوز»، کربوهیدرات اصلی موجود در شیر مادر می باشد، که باعث بهبود جذب کلسیم، منیزیم و سایر مواد معدنی توسط روده ها در نوزادان می شود.

– تقویت سیستم ایمنی بدن

حساسیت به مواد غذایی، اگزما و آسم در کودکانی که حداقل 4 ماه به طور منظم از شیر مادر تغذیه می شوند، کمتر دیده می شود؛ علت آن، آغوز مصرف شده توسط کودک است.
آغوز، ترکیبی از شیر مادر با مقدار پروتئین زیاد و چربی کم است که تاثیر مثبتی بر تقویت سیستم ایمنی بدن و بافت لنفاوی نوزاد دارد و باعث می شود که نوزادان نسبت به میکروب ها، باکتری ها، ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا مقاوم باشند.

هم چنین، شیردهی فواید واکسیناسیون را نیز افزایش می دهد.

تغذیه با شیر مادر سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند و به جلوگیری از ایجاد بیماری های مختلف در «دوره پری ناتال »کمک می کند.

 – ضریب هوشی بالاتر

مشخص شده است که نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، ممکن است، ضریب هوشی بالاتری نسبت به نوزادانی داشته باشند که با شیر های دیگر تغذیه می شوند.
از جمله فواید شیر مادر ، وجود اسیدهای چرب اشباع نشده با زنجیره طولانی به خصوص« اسید دکوزاهگزاونیک» و« اسید آراشیدونیک» در آن است. پروتئین های مخصوصی که در شیر مادر هستند نیز باعث تقویت رشد مغز می شوند.
تحقیقی نشان داد که « شیردهی طولانی مدت و منحصر به فرد ،باعث بهبود رشد روانی کودک می شود.»

شادی با شیر مادر
هم چنین مطالعه دیگری  گزارش کرده است :« شیردهی به نوزاد با شیر مادر وضعیت رشدی و بلوغ دیررس را بهبود می بخشد که با ساختار سفید در اعصاب ،ارتباط دارد.» اهمیت و فواید شیر مادر

علاوه بر این، شیردهی به مدت طولانی، ساختار ماده سفید و عملکرد نوزاد را بهتر می‌کند.

– شیر مادر خطر( سندروم مرگ ناگهانی)SIDS را کاهش می دهد

مراقبت مداوم از نوزاد، حداقل به مدت شش ماه می تواند از بروز سندروم مرگ ناگهانی جلوگیری کند. علت مرگ ناگهانی در کودکان زیر یکسال ، در کالبد شکافی مشخص نمی شود.
شیردهی به نوزاد با شیر مادر، خطر ابتلا به این سندروم را در سنین کودکی، بیش از 50 درصد کاهش می دهد. اکیداً توصیه می شود که در طول شش ماه اول زندگی کودک شیردهی با شیر مادر انجام شود تا خطر ابتلا به این سندروم کاهش یابد!
نوزادانی که شیر مادر می‌خورند، راحت تر از خواب بیدار می شوند و این امر خود مانع از بروز سندروم مرگ ناگهانی می شود. علاوه بر این، شیردهی با شیر مادر، به ایجاد سیستم ایمنی بدن و تقویت آن در نوزاد کمک کرده تا در مقابل عفونت ها از بدن محافظت کند.
در هنگام شیردهی به نوزاد، حتما توجه داشته باشید که گهواره نوزاد خالی از لباس و اسباب بازی باشد.

 – ایجاد یک سیستم هضم کننده سالم در بدن

نوزادانی که با شیرمادر تغذیه می شوند، نسبتا کمتر دچار اسهال و ناراحتی در معده خود می شوند. تعادل مناسبی که در مواد غذایی شیر مادر وجود دارد، به نوزادان کمک می کند تا سیستم هضم کننده سالمی داشته باشند.

مخصوصا، آغوز که غنی از چربی و آنتی بادی است نیز باعث می شود تا نوزادان در طول دوره رشد خود، با انواع نیازهایشان سازگار شوند.
هم چنین، نوزاد پروتئین موجود در شیر مادر را بسیار کامل و راحت هضم می کند. شیر مادر باعث ایجاد تعادل مناسبی از باکتری های مفید در روده نوزاد می شود.

علاوه بر این، رفلاکس معده در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند ، شدت کمتری نسبت به نوزادانی دارد که با شیرهایی غیر از شیر مادر تغذیه می شوند ؛ به دلیل اینکه شیر انسان سریعتر از شیرهای دیگر از معده عبور می کند.

 

– شیر مادر به کاهش وزن مادر کمک می کند

شیردهی مادر، با کاهش وزن بعد از زایمان در او همراه است.
این امر کالری اضافی را می سوزاند و چربی های ذخیره شده، را کاهش می دهد؛ در نتیجه به کسانی که به تازگی مادر شده اند کمک می کند تا سریع تر و بدون رژیم گرفتن، به وزن قبل از بارداری خود برگردند.
برای مراقبت از نوزاد، مادر به 400 تا 500 کالری اضافی در روز نیاز دارد تا بتواند شیر کافی برای نوزادش تولید کند. در همین زمان، مراقبت از نوزاد نیز، حدود 500 کالری در روز می سوزاند.

در طی یک مطالعه ای در مجله آمریکایی تغذیه بالینی ، نتیجه گرفته شده است :« زنانی که در دوران بارداری دارای وزن نسبتا زیادی هستند، در طی حداقل شش ماه ، پس از زایمان با شیردهی به نوزاد خود می توانند وزن اضافی خود را کاهش دهند.»
بنابراین، برای اینکه سریع تر لاغر شوید و به سایز قبلی شلوار جین خود برسید، شیردهی به نوزادتان را شروع کنید.

 – شیر مادر باعث حفظ سلامت دهان و دندان می شود

شیردهی به رشد استخوان فک و عضلات دستگاه هوایی فوقانی کمک می کند، که برای بهتر کار کردن حفره دهان در نوزادان مهم است.
تغذیه با شیر مادر حداقل به مدت پنج تا شش ماه ،خطر ابتلا به «مال اکلوژن» و پوسیدگی دندان را کاهش می دهد. اهمیت و فواید شیر مادر

شیر مادر باعث حفظ سلامت دهان و دندان می شود
مال اکلوژن : یعنی ناهنجاری در دندان ها و قوس دهان و دندان.
شیردهی بیش از نه ماه موثرترین روش برای جلوگیری از ایجاد مال اکلوژن است.

برای مادران مهم است که کنترل کنند، آیا دندان های شیری و بعداً دندان های دائمی فرزند آن ها در زمان درستی رویش می یابند یا خیر.

 – شیر مادر خطر ابتلا به دیابت را کاهش می دهد

شیردهی با شیر مادر خطر ابتلا به دیابت را، هم در مادر شیرده و هم در نوزاد شیر خوار کاهش می دهد. دیابت می تواند منجر به عوارض جدی مانند: بیماری های قلبی عروقی، آسیب عصبی، آسیب کلیه، آسیب دیدگی چشم، آسیب دیدگی پا و مشکلات پوستی شود.
تشویق و حمایت از مادران برای شیردهی به نوزادانشان، ممکن است تأثیر قابل توجهی در دیابت نوع 1 و نوع 2 داشته باشد.
مادرانی که دیابت ندارند، با شیر دهی می توانند ،خطر ابتلا به دیابت را در سال های بعد زندگی خود کاهش دهند. همچنین مادرانی که مبتلا به دیابت هستند ، نیز می توانند نیاز خود به انسولین را کاهش داده و کنترل قند خونشان را بهبود بخشند.
به نظر می رسد شیردهی خطر ابتلا به دیابت نوع 1 و نوع 2 را در نوزادان هم کاهش می دهد.

 – شیر مادر خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد

شیردهی با شیرمادر به منظور کاهش خطر سرطان در کودکان و مادران شیرده توصیه می شود.
پیش از این، مشخص شده بود که به طور معکوس با افزایش شیردهی خطر ابتلا به سرطان در کودکان کاهش می یابد؛ اما با گذشت زمان حمایت و توصیه به افزایش مدت زمان شیردهی بیشتر شد. اهمیت و فواید شیر مادر
در شیر مادر لیگاند های ( یک نوع از یون که با اتم فلزی متصل می‌شود ) زیادی وجود دارد که مرتبط با آپوپتوز ( مرگ برنامه ریزی شده سلولی ) و برای مقابله با سرطان است. و از بدن در برابر بیماری هایی مانند: لوسمی لنفوبلاستیک و بیماری هوچکین محافظت می کند.
مطالعه‌ای  ، در مجله Acta Paediatrica، گزارش کرده است :« مادرانی که به مدت بیشتر از 12 ماه، شیر خودشان را به کودک خود می دهند، خطر ابتلا به سرطان سینه و سرطان تخمدان در آن ها به ترتیب ، 26 درصد تا 37 درصد کاهش می یابد».

فواید دیگر شیر مادر

از آنجایی که کودک شما برای کسب مواد غذایی سالم به شیر مادر وابسته است، پس شما را نیز به انتخاب غذاهای سالم تر تشویق می کند.

شیردهی با شیر مادر، به بدن مادر کمک می کند تا هورمون هایی که پس از زایمان ترشح می شوند را مدیریت کند.

شیردهی به طوری که منحصرا با شیر مادر همراه باشد، می تواند باعث آمنوره( فقدان قاعدگی) یا کوتاه کردن دوره نقاهت پس از زایمان شود. این دوره در مادرانی که با بطری به نوزادشان شیر می دهند، می تواند حداقل دو برابر بیشتر باشد.

مراقبت از نوزاد، به مادر کمک می کند تا دنیا را از نگاهی دوستانه تر و صمیمانه تر بنگرد؛ زیرا تولید هورمون «اکسی توسین» حس خوبی را در بدن او به وجود می‌آورد.

خطر ابتلا به پوکی استخوان در مادران شیرده، نسبت به مادرانی که شیر خود را به کودکشان نمی دهند، کاهش می‌یابد.

همچنین شیردهی با شیر مادر، زمان خاصی را برای ایجاد پیوند عاطفی و صمیمانه بین مادر و فرزند ایجاد می کند.

شیر مادر همیشه بی خطر ، سالم و تازه است و دمای مناسبی دارد و باعث می شود تغذیه کودک در طول شب ،بسیار ساده تر انجام گیرد.

اهمیت و فواید شیر مادر